Што рабіць, калі сутыкнуўся з дыскрымінацыяй ці ксенафобіяй у Польшчы

Сабралі для вас інструкцыі і арганізацыі, якія дапамогуць абараніць свае правы

Для пачатку раскажам, што такое дыскрымінацыя і ксенафобія. Важна адрозніваць гэтыя тэрміны.

Дыскрымінацыя — гэта праўны тэрмін, што азначае няроўнае стаўленне да чалавека з боку дзяржаўнага органа ці юрыдычнай асобы з-за наяўнасці ў чалавека якой-небудзь азнакі (век, нацыянальнасць, пол), у якога няма разумнага абгрунтавання. Напрыклад, вам адмаўляюць працаўнікі банка ў адкрыцці рахунка з-за вашага беларускага пашпарта.

Ксенафобія — гэта няцерпнасць і гэта больш псіхалагічны тэрмін. Калі на вуліцы мінак пачынае вас зневажаць з-за таго, што вы іншаземец — гэта праява ксенафобіі. Ксенафобія праяўляецца паміж фізічнымі асобамі.

Польский проездной документ

Всё про изменения и новые условия выдачи для беларусов

Як сябе паводзіць, калі сутыкнуўся з дыскрымінацыей у Польшчы

Спампуйце брашуру на сайце

Што рабіць, калі сутыкнуўся з дыскрымінацыяй/ ксенафобіяй?

У Цэнтры Беларускай Салідарнасці дапамогуць разабрацца з дыскрымінацыяй і пракансультуюць, як правільна скласці заяву ў паліцыю ў выпадку ксенафобіі.

Цэнтр Беларускай Салідарнасці наўпрост працуе ў Польшчы з Офісам Амбудсмена па грамадзянскіх правах. Таму, калі вы сутыкнуліся з дыскрымінацыяй з боку юрыдычных асоб (банк, працадаўца, візавы цэнтр, ужонд і г. д.), Цэнтр прапануе напісаць ім на інфалінію (t.me/CBShelp), або запоўніць адмысловую гугл-форму.

Як выглядае ўся працэдура?

1. Вы запаўняеце гугл-форму па спасылцы https://cutt.ly/XBwYe0t.
2. Спецыялісты ЦБС апрацоўваюць вашу заяву, удакладняючы важныя нюансы справы, пасля чаго адпраўляюць скаргу ў Офіс Амбудсмена па грамадзянскіх правах.

3. Офіс Амбудсмена па грамадзянскіх правах пачынае адпаведную праверку і займаецца вырашэннем паўсталай праблемы.

Калі сутыкнуўся з дыскрымінацыяй на працы:

У Польшчы забаронена дыскрымінацыя на працы, якая датычыцца наймання, сканчэння дзеяння працоўнай дамовы, умоў працаўладкавання, кар’ернага шляху, доступу да прафесійных навучанняў дзеля падвышэння кваліфікацыі.

Працадаўцы ні з кім не могуць абыходзіцца горш з прычыны полу, веку, інваліднасці, расы, рэлігіі, нацыянальнасці, палітычных перакананняў, сэксуальнай арыентацыі, а таксама з прычыны працаўладкавання на пэўны і няпэўны тэрмін, і працягласці працоўнага часу.

Важная заўвага: мігранты, якія працуюць у Польшчы легальна, маюць права на водпуск, усталяваны працоўны час і забеспячэнне працадаўцам бяспекі падчас выканання працы і бяспечных і здаровых умоў яе выканання.

Супрацоўнікі, якія падпалі пад дыскрымінацыю, маюць права на грашовую кампенсацыю ў памеры не ніжэй за мінімальны памер заработнай платы. Важна таксама ўсялякімі спосабамі сабраць довады няроўнага стаўлення да сябе (відэаздымка, аўдыязапіс, дакументы).

У выпадку парушэння працоўных праў і дыскрымінацыі, працаўнік можа звярнуцца са скаргай у Дзяржаўную Інспекцыю Працы (Państwowa Inspekcja Pracy (PIP)) ці ў Працоўны суд (Sąd pracy). Працаўнік не нясе выдаткаў, злучаных з разглядам яго скаргі гэтымі ўстановамі.

Калі сутыкнуўся з ксенафобіяй:

Калі вы сутыкнуліся з абразлівым стаўленнем да сябе, то спачатку вам трэба ўсімі мажлівымі спосабамі яго зафіксаваць — на камеру, або дыктафон, або знайсці сведкаў здарэння. У Польшчы ёсць добрыя працоўныя інстытуты і НКА, якія дапамагаюць абараніць свае правы.

Адзін з такіх НКА — Цэнтр маніторынгу расізму і дыскрымінацыі (Ośrodek Monitorowania Zachowań Rasistowskich i Ksenofobicznych). Падаць скаргу можна адразу праз іх электронны адрас, або па тэлефоне:

email: sekretariat.omzrik@gmail.com
тэл.: +48 510 557 709

Алгарытм працы Цэнтра такі: ахвяра ксенафобіі кантактуецца з імі, расказвае сваю гісторыю, падае довады (калі яны ёсць). Далей адмыслоўцы Цэнтра кансультуюць чалавека, звязваюць са СМІ, дапамагаюць у складанні заявы ў паліцыю.

Можна звярнуцца за дапамогай у дзяржаўныя ўстановы:

Упаўнаважаны па грамадзянскіх правах (Rzecznik Praw Obywatelskich): email: biurorzecznika@brpo.gov.pl

Упаўнаважаны па правах дзяцей (Rzecznik Praw Dziecka):
тэл.: 22 583 66 00;
email: rpd@brpd.gov.pl

Упаўнаважаны Урада па роўным абыходжанні (Pełnomocnik Rządu do Spraw Równego Traktowania):
тэл.: 22 694 75 35;
email: bprt@kprm.gov.pl

Упаўнаважаны па правах пацыентаў (Rzecznik Praw Pacjenta):
еmail: sekretariat@bpp.gov.pl

Упаўнаважаны Урада па справах асоб з абмежаванымі фізічнымі магчымасцямі (Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych):

тэл.: 538 117 590;

email: sekretariat.bon@mrips.gov.pl

Выявы ў артыкуле: Pexels (Ana Shvets, Muhammad Rayhan Haripriatna)

Матэрыялы па тэме: