Lixtar.media Медыя, якое палягчае жыццё беларусаў за мяжой
Lixtar.media Медыя, якое палягчае жыццё беларусаў за мяжой
XI Фестываль нефільтраванага кіно
23-27 красавіка 2025, Варшава, Вільнюс, Хельсінкі
Фестываль кароткаметражных фільмаў «Нефільтраванае кіно» з’явіўся як адгалінаванне міжнароднага кінафестывалю кароткаметражнага кіно Сinema Perpetuum Mobile адзінаццаць гадоў таму і праводзіўся ў Мінску на розных пляцоўках. Дзявяты незалежны кінафорум павінен быў прайсці ў 2023 годзе ў Мінску, аднак Міністэрства культуры адмяніла яго.
XІ Nefiltravanae Kino прадстаўляе праграмы фільмаў, што ўяўляюць сабой мазаіку кінематаграфічных формаў для даследавання сучаснай рэчаіснасці. Крітычнае ўспрыманне фрагментаванай рэальнасці і сістэмных дамінуючых структур абумоўліваюць неабходнасць новых парадыгмаў апавядання. У такіх праграмах, як «Замежнікі ў сусвеце» і «Чалавек і алгарытмы», фільмы выкарыстоўваюць эстэтыку глітчу, нелінейныя наратывы і гібрыдныя медыя для крытыкі тэхналагічных, экалагічных і ідэалагічных сістэм — у духу «беднай выявы (вобраза)» Хіта Штаерля і «вобраза-часу» Жыля Дэлёза. Фестываль пераадольвае супярэчнасці паміж традыцыямі і эксперыментамі: Секцыя жахаў адхіляе імітацыю і робіць спробу дэкаланізацыі жанру, «Муры і гукі» даследуюць падвойную ролю мовы адначасова як маста і бар’ера, а «Сны Левіяфана» кантэкстуалізуюць асабістую траўму ў рамках сацыяльна-палітычнага гвалту. Нават беларускі зборнік, хаця і мае рэгіянальную накіраванасць, уносіць свой уклад у больш шырокі дыялог аб ідэнтычнасці пад палітычным прэсам.
Гэтая падборка беларускіх фільмаў апошняга года прапануе прызматычнае адлюстраванне грамадства, якое перажывае міграцыю, экзістэнцыйную нявызначанасць і сутыкненне асабістай і калектыўнай памяці. Фільмы не паддаюцца маналітным інтэрпрэтацыям, а выкарыстоўваюць гібрыдныя формы — сюррэалізм, неа-нуар, відэаарт, паэтыку, дакументалістыку — каб даследаваць ідэнтычнасць у гэтым патоку перамяшчэння і сутыкнення. У фільме «Забыцца» Паўла Станкуса банальнасць паўсядзённага жыцця супастаўляецца з прывідам катастрофы, якая насоўваецца, а «Зручны хлопец» Арсенія Алейніка і Аляксандра Мікхіна пераасэнсоўвае сцежкі баевікоў часоў халоднай вайны як з’едлівы каментар да глабалізаванага абсурду.
Фільм Лены Ле «Офіс» ператварае гарадское адчужэнне ў медытатыўнае візуальнае эсэ, начная пустэча якога пераклікаецца з неўладкаванасцю Кавалеркі Корзана Андрэя, дзе сямейная сувязь напружваецца пад цяжарам эміграцыі. «ОШМ» Вовы Вяселіка і Алега Пекара выкарыстоўвае сюррэалізм для выкрыцця кафкіянскай логікі бюракратыі з духам нумаралогіі і спірытуалізму, размываючы грань паміж назіральнікам і ўдзельнікам прывіднай дамінуючай сістэмы. Фільм Максіма Шведа «Апошняя змена» выходзіць за рамкі дакументальнага рэалізму, прадстаўляючы навагодняе выпрабаванне рабочай-мігранткі як метафару вечнага крызісу перад прорвай схаванага страху і жаху. У той жа час дакументальная праца «Цень радасці» датычыцца тонкіх псіхалагічных адценняў міграцыі, пошуку ідэнтычнасці і рэфлексіі. Фільм Антося Сівых «Рэдкія віды» вылучаецца як лірычная элегія на падставе фрагментарных выяў з розных месцаў і часу.