«Мы для радзімы зараз — як замежныя лекі»

Лайфхакі, як захаваць культуру ў далёкай эміграцыі

Лілія, гераіня нашага артыкула, яе муж і двое дзяцей (дачцы было 4 гады, сыну - 5 тыдняў) эмігрыравалі ў штаты. Зараз яна вучыцца ў амерыканскім універсітэце на графічную дызайнерку.

Па слядах любові да Беларусі і змагання за волю

Месцы ў свеце, звязаныя са знакамітымі беларусамі

Цётка: «Родная мова, быццам цэмент, звязвае людзей»

Карысныя ініцыятывы для вывучэння беларускай мовы

«Мы з мужам марылі пажыць у якой-небудзь іншай краіне, але ЗША ніколі на гэтую ролю не разглядалі, бо вельмі далёка ад радзімы. Абставіны склаліся так, што шэсць гадоў таму менавіта сюды мы эмігрыравалі па працоўнай візе» — распавядае Ліля.

Для яе пераход на беларускую мову не быў складаным, бо яна ведала яе з дзяцінства, але, на жаль, не карысталася.

«Я — той шчаслівы чалавек, у каго было вясковае дзяцінства з традыцыйнымі беларускімі бабуляй і дзядуляй. Я бачыла жыццё нашых продкаў — тое, што ў кнігах Караткевіча і Шамякіна, — уласнымі вачыма. Я бачыла традыцыйнае адзенне, фіранкі на вокнах і вышыўку на падушках, ручніках чырвоных кутоў, чула сакавітыя выразы і прыказкі. Дзіцячая памяць робіць цуд — я дакранулася да жывых традыцый, і гэта немагчыма забыць ці с чымсьці параўнаць — гэта са мной назаўсёды. Для мяне наша мова і культура — гэта з дзяцінства натуральная рэч. Вось як дзве нагі аднаго чалавека, якія заўсёды крочуць побач і разам».

Лілія,
фота з ўласнага архіва гераіні

Захаваць беларускую культуру складана, а ў эміграцыі тым больш. Таму разам з Ліляй мы падрыхтавалі вам некалькі лайфхакаў:

1

Пазнаёміцца з файнымі беларусамі замежжа
«У нас тут (San Francisco Bay Area) сапраўдны кветнік! Cтолькі цікавых і ідэйных людзей! Мы святкуем Раство, Купалле, ладзім прагляды беларускіх кінастужак і імпрэз, да і наўпрост час ад часу сустракаемся на кубачак гарбаты. У кагосьці беларушчына ў душы, хтосьці да яе прыйшоў пазней, але ўсе мы — беларусы, і ўсе мы любім сваё. Вось гэта нас і яднае» — кажа Лілія.
2

Паважаць свае карані
«Для амерыканцаў іх карані - гэта гонар! Калі завітаць на які-небудзь фестываль культур ці на школьную мульцікультурную ноч, ці мо нават на якую простую сустрэчу людзей з розных краін, то можна пачуць гутаркі, прысвечаныя караням, традыцыям, мовам і ўспамінам.

І гэта сапраўдны космас! І ніводнага разу я не чула, каб прадстаўнікі якой-небудзь нацыі ставілі пад сумнеў хоць штосьці, датычнае да іх краіны. Няма такіх людзей, якія б саромеліся свайго. Амерыка — краіна эмігрантаў, якія паказалі мне, што карані/мовы/культуры існавалі і будуць існаваць па-за такіх пытанняў, як «навошта гэта захоўваць» — яны проста ёсць.

У плане захавання беларушчыны мы для радзімы зараз — як замежныя лекі: па кропельцы, але эфектыўна.

Я хачу, каб мяне асацыявалі з Беларуссю. Таму што калі я размаўляю па-расейску — то адкуль я?.. Па мове можна пазнаць адно аднаго, пазнаць у асобе побач беларуса.

А вось уявіце. Сярэдзіна Ціхага акіяну, нацыянальны парк на Вялікім востраве (Гаваі). Мы з сям’ёй ідзем на аглядную пляцоўку, спадзяючыся пабачыць вывяржэнне вулкану. Бачым — хлопец з дзяўчынай стаяць. Мільёны зорак па-над намі, Млечны Шлях у чорна-блакітным небе. І вось у гэтай цішы, у гэтай апраметнай цемры я чую: «Вось так! Трымай і здымай!»

Паважаць свае карані - гэта звычайнае, нармальнае. Беларуская мова і культура — гэта адзінае цэлае, гэта і ёсць МЫ" - кажа Ліля.
3

Шукаць ініцыятывы ці ствараць свае
У эміграцыі аказаліся тысячы дзеячаў беларускай культуры, якія прывезлі сваю творчасць з сабой. Існуе шмат ініцыятыў, да якіх можна далучыцца, ці падтрымаць дыстанцыйна, інфармацыйна.

Беларускую творчасць, мову і культуру трэба шанаваць, захоўваць і распаўсюджваць, як мага далей.

Выява на вокладцы — Andrew Keymaster (Unsplash)

Матэрыялы па тэме:

«Мы для радзімы зараз — як замежныя лекі»﻿

«Мы для радзімы зараз — як замежныя лекі»